Η Μάχη της Ραφίας, Σελευκιδείς, Πτολεμαίοι, Μερόη (Αρχαίο Σουδάν), κι ο ρόλος της Πτολεμαΐδος Θηρών (Σουάκιν) στην Ερυθρά Θάλασσα

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΑΝΕΝΕΡΓΟ ΜΠΛΟΓΚ “ΟΙ ΡΩΜΙΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ” 

Το κείμενο του κ. Νίκου Μπαϋρακτάρη είχε αρχικά δημοσιευθεί την 14η Μαΐου 2018. 

Ο κ. Μπαϋρακτάρης αναφέρεται στις έρευνες και δημοσιεύσεις μου για την αναφερόμενη θεματολογία, καθώς και σε σχετικές συζητήσεις μας. Στην πραγματικότητα, αν και απλά και μόνον πτολεμαϊκή αποικία, η Πτολεμαΐς Θηρών εκράτησε τους Πτολεμαίους και την βασιλεία τους για τρεις αιώνες: χάρη στο εμπόριο ελεφάντων με την Μερόη, την διά θαλάσσης μεταφορά των ελεφάντων στην Αίγυπτο, και την εκπαίδευση και την χρήση τους σε πολέμους κατά των ντε φάκτο ισχυρώτερων Σελευκιδών της Συρίας.

————————————————— 

Η Μάχη της Ραφίας, Σελευκιδείς, Πτολεμαίοι, Μερόη (Αρχαίο Σουδάν), κι ο ρόλος της Πτολεμαΐδος Θηρών (Σουάκιν) στην Ερυθρά Θάλασσα

https://greeksoftheorient.wordpress.com/2018/05/14/η-μάχη-της-ραφίας-σελευκιδείς-πτολεμα/  

======================= 

Οι Ρωμιοί της Ανατολής – Greeks of the Orient

Ρωμιοσύνη, Ρωμανία, Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία

Η Μάχη της Ραφίας, Σελευκιδείς, Πτολεμαίοι, Μερόη (Αρχαίο Σουδάν), κι ο ρόλος της Πτολεμαΐδος Θηρών (Σουάκιν) στην Ερυθρά Θάλασσα

 

 

Ό,τι ακολουθεί είναι ένα σχόλιό μου αναφορικά με τους ελέφαντες που οι Πτολεμαίοι είχαν χρησιμοποίησει στη μάχη της Ράφα (Ραφίας) στα πρόθυρα της παλαιστινιακής Γάζας εναντίον των Σελευκιδών και την προέλευση εκείνων των ελεφάντων.

Το σχόλιο αφορά ένα ενδιαφέρον άρθρο με τίτλο Η μάχη της Ραφίας (22 Ιουν. 217 π.Χ) που δημοσιεύθηκε εδώ:

https://chilonas.com/2018/05/14/https-wp-me-p1op6y-cii/#comment-3487

 

Σχόλιο

Το πιο ενδιαφέρον με την καλή παρουσίαση του μείζονος αυτού γεγονότος είναι ό,τι επίσης σχετίζεται με τα σημερινά κράτη Τουρκία, Ελλάδα και Σουδάν κατά κάποιο τρόπο.

Όταν οι αμόρφωτοι και κομπλεξικοί Έλληνες δημοσιογράφοι αναφέρθηκαν στην πρόσφατη τουρκοσουδανική συμφωνία και συμμαχία κατά την οποία το Σουδάν εκχωρεί για 100 χρόνια στην Τουρκία παραθαλάσσια περιοχή στην Ερυθρά Θάλασσα, και πιο συγκεκριμένα στο Σουάκιν (ή και Σαουάκιν), όπου η Τουρκία και τις ισλαμικές οθωμανικές αρχαιότητες θα αναστηλώσει, και ναυπηγεία θα στήσει, και βιομηχανική ζώνη θα εγκαινιάσει, ξέχασαν ότι αυτός ο τόπος – πριν γίνει το σημαντικώτερο λιμάνι της Ερυθράς και πέρασμα προς την Τζέντα / Μέκκα για Αφρικανούς που διέσχιζαν την Σαχάρα από το Μαρόκο, την Αλγερία ή τη Νιγηρία για κάνουν το Χατζ (ισλαμικό προσκύνημα) – ήταν και για πολλούς αιώνες μια πτολεμαϊκή (κι έπειτα ρωμαϊκή) αποικία στα παράλια του μεγάλου αφρικανικού βασιλείου του Κους (Kush / Cush – που στα ελληνικά αποδιδόταν ως Αιθιοπία και δεν είχε καμμιά σχέση με τη σημερινή Αβησσυνία που ψευδώς ονομάζεται Αιθιοπία), του οποίου η μεγάλη πρωτεύουσα ήταν η παρανείλια Μερόη.

Η Νεκρόπολη της Μερόης (Μπαγκραουΐγιε / Bagrawiyah) με τις μεροϊτικές πυραμίδες (4ος αι. π.Χ. – 3ος αι. μ.Χ.)

Το κράτος αυτό ήταν ένα τεράστιο αφρικανικό βασίλειο με μεγάλη ενδοχώρα στην Σαχάρα και καθοριστική εμπλοκή στο αφρικανικό εμπόριο, αλλά με ελάχιστη θαλάσσια δραστηριότητα. Ακριβώς επειδή η Μερόη δεν έλεγχε ούτε τα παράλια της Ερυθράς, οι Πτολεμαίοι ίδρυσαν εκεί μια αποικία που αποτελούσε για πολλούς αιώνες αναπόσπαστο τμήμα της αιγυπτιακής επικράτειας κι ένα από τα νοτιώτερα σημεία του κόσμου όπου ομιλούνταν ελληνικά.

Η αποικία αυτή είχε ως βασικούς στόχους το εμπόριο και το κυνήγι. Γι’ αυτό κι ονομάστηκε Πτολεμαΐς Θηρών κι είναι ακριβώς το Σουάκιν με τα παγκοσμίως μοναδικά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά. 

Σχετικά: 

https://greeksoftheorient.wordpress.com/2018/02/23/ίμια-σουάκιν-ελληνικό-πτολεμαϊκό-το/

Από κει (κι όχι από τον Άτλαντα) οι Πτολεμαίοι θήρευαν, αιχμαλώτιζαν και μετέφεραν διά θαλάσσης ελέφαντες στην Αρσινόη (Σουέζ) κι από κει σε στρατόπεδα όπου τους εκπαίδευαν για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και τις μάχες.

Αναπαράσταση χρήσης ελεφάντων σε μάχες

 

Παρά τον καίριο ρόλο του λιονταριού ως ιερού ζώου για τους Σουδανούς Αιθίοπες της Μερόης (ο βασικός θεός τους, Απαντέμακ, αναπαρίσταται λεοντόμορφος), ο ελέφαντας ήταν επίσης ένα ιερό ζώο κι αυτό φαίνεται από τη σημαντική θέση που κατέχει στις ανάγλυφες αναπαραστάσεις των ανακτόρων, των ναών και των άλλων κτηρίων της Μουσαουαράτ ας Σούφρα (Musawwarat es-Sufra), μιας από τις μεγαλύτερες μεροϊτικές πόλεις βαθειά μέσα στην σήμερα έρημη (αλλά στην Αρχαιότητα καταπράσινη) περιοχή Μπουτάνα που ήταν το κέντρο του τεράστιου βασιλείου.

 

Μουσαουαράτ ας Σούφρα κι ο Ναός των Ελεφάντων

 

Καθώς μάλιστα οι Σουδανοί (δηλαδή οι Αιθίοπες των Αρχαίων Ελλήνων) επίσης χρησιμοποιούσαν τους ελέφαντες για εμπόριο και για πόλεμο, είναι πιθανό να υπήρχε και συνεργασία των Ελλήνων και των Αιγυπτίων της Πτολεμαΐδος Θηρών με τους Σουδανούς-Αιθίοπες της Μερόης στο κυνήγι ελεφάντων στα βουνά της Ανατολικής Αφρικής που προχωρούν από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά και χωρίζουν τα παράλια από την ενδοχώρα και την Κοιλάδα του Νείλου.

 

Οι Ναοί και το Περίπτερο της Νακά, άλλου σημαντικού μεροϊτικού κέντρου, σε 20-25 χμ απόσταση από τη Μουσαουαράτ ας Σούφρα

 

Οι ειρηνικές σχέσεις που ως επί το πλείστον είχαν Πτολεμαίοι και Μεροΐτες (κι οι οποίες συνεχίστηκαν στα ρωμαϊκά χρόνια) περιλάμβαναν ένα είδος αιγυπτομεροϊτικής συγκυριαρχίας στη Δωδεκάσχοινο (η έκταση μήκους 12 σχοίνων νότια της Συήνης / Ασουάν) ενώ στο νότιο υπόλοιπο της Τριακοντασχοίνου ήταν ανεγνωρισμένη η μεροϊτική κυριαρχία.

Σχετικά:

https://en.wikipedia.org/wiki/Aswan

https://en.wikipedia.org/wiki/Elephantine

https://en.wikipedia.org/wiki/Philae

https://de.wikipedia.org/wiki/Dodekaschoinos

https://en.wikipedia.org/wiki/Triakontaschoinos

 

Χάρτης της Δωδεκασχοίνου και της Τριακοντασχοίνου (από την Συήνη / Ασουάν και προς τα νότια). Η Δωδεκάσχοινος εξικνείτο μέχρι την Ιερά Συκάμινο, δηλαδή τη σημερινή Μουχαράκα. Μέχρι εκεί έφτανε η αιγυπτομεροϊτική συγκυριαρχία η οποία ξεκινούσε από το νότιο άκρο της Συήνης, το νησί των Φιλών.

 

 

Βλέποντας από το Ασουάν (Συήνη) την Ελεφαντίνη Νήσο (πάνω), και ανάποδα (κάτω)

 

Τα νότια άκρα της Ελεφαντίνης Νήσου και οι ακατοίκητοι λόφοι του Δυτικού Ασουάν 

Το νησί των Φιλών (αρχ. αιγ. Παϊρέκ / λατ. Philae) στο νότιο άκρο της Συήνης (Ασουάν) Οι κιονοστοιχίες προ του πρώτου πυλώνα του Ναού της Ίσιδας και το Περίπτερο του Τραϊανού

Συνεπώς είναι πιθανό ανάλογες καταστάσεις να υπήρχαν και στα όρια των συνόρων της Μερόης προς την Πτολεμαΐδα Θηρών στα βουνά της Ανατολικής Αφρικής.

Ο Χάρτης του ρωμαϊκού εμπορίου με την Ανατολή και η Πτολεμαΐς Θηρών

Πτολεμαΐς Θηρών –  Σουάκιν

Περισσότερα για την ιστορία της περιοχής και τον ρόλο στο εμπόριο της Ρώμης και γενικώτερα της Ανατολικής Μεσογείου με την Ανατολική Αφρική, Ινδία, Κεντρική Ασία, Ινδοκίνα-Ινδονησία και Κίνα στο βιβλίο του ανατολιστή καθ. Μουχάμαντ Σαμσαντίν Μεγαλομμάτη

Περίπλους της Ερυθράς Θαλάσσης:

https://periplusmariserythraei.wordpress.com