Όταν Πανικόβλητη η Χήρα του Τουταγχαμών παρακαλούσε να παντρευθεί Χιττίτη Διάδοχο του Θρόνου – 1323 πτεμ

Η καταγωγή του βιβλικού μονοθεϊσμού ανάγεται στην Αίγυπτο της 18ης δυναστείας και στην εκπληκτική μονοθεϊστική έκρηξη των χρόνων του Αμενχοτέπ Δ' (1351-1334), ο οποίος κατάργησε την πολυθεϊστική θρησκεία του Άμμωνα του Καρνάκ και επέβαλε την αυστηρώς μονοθεϊστική και ανεικονική λατρεία του Ίτεν (συμβατικά αποδιδόμενου σε σύγχρονες γλώσσες ως Άτεν ή Ατόν), δηλαδή του ενός και μόνου Θεού.

 

Ο Αμενχοτέπ Δ' κατάργησε ολόκληρο τον αιγυπτιακό κλήρο, έκλεισε όλους τους άλλους ναούς, μετέφερε την πρωτεύουσα στην Κεντρική Αίγυπτο θεμελιώνοντας την Αχετατόν (ο Ορίζοντας του Ατόν), σήμερα στην (Τελ ελ) Αμάρνα, και άλλαξε το θεοφορικό όνομά του (σύνθετο με το όνομα του θεού Άμμωνα) σε Αχενάτεν (το οποίο συντέθηκε με βάση το όνομα του Ατόν).

 

Συγκλονιστικές αλλαγές στην αρχαία αιγυπτιακή τέχνη και θρησκευτική λογοτεχνία συνοδεύουν την ιστορική φάση αυτή, δύο περίπου αιώνες μετά την άνοδο της 18ης δυναστείας στα μέσα του 16ου αιώνα. Μάλιστα έχουμε σήμερα πλήρεις αποδείξεις ότι επιχειρήθηκε τότε να καταργηθούν τα ιερογλυφικά ως γραφή και να εισαχθεί ένα είδος σφηνοειδούς γραφής για την χαμιτική, αρχαία αιγυπτιακή γλώσσα. Αυτούσιοι στίχοι των Ύμνων προς τον Ατόν έχουν μεταφερθεί και σωθεί στους δήθεν 'αυθεντικούς' και ... 'εβραϊκούς' βιβλικούς Ψαλμούς.

 

Ωστόσο, η αδιανόητη και άκρως συγκλονιστική αυτή θρησκευτική αλλαγή συντάραξε ανεπανάληπτα την Αίγυπτο και θα απαιτούσε πολύ σκληρότερα μέτρα έτσι ώστε η επικράτησή της να είναι αμετάκλητη. Μετά τον θάνατο (ή μάλλον δολοφονία) του Αχενάτον, η συνωμοσία του αμμωνικού πολυθεϊστικού κλήρου και μίας στρατιωτικής αιγυπτιακής ελίτ κατάφερε να εξολοθρεύσει σταδιακά τους διαδόχους του μέγιστου φαραώ και μύστη, δηλαδή τον Σμενκαρέ (1335-1334), την Νέφερ Νεφερουάτεν (1334-1332) και τον Τουταγχάτον (1332-1323), και τελικά να επιβάλει την παλαιά πολυθεϊστική θρησκεία. Στο τέλος της βασιλείας του, ο Τουταγχάτον είχε αναγκασθεί πλέον να μετονομασθεί σε Τουταγχαμών, αλλάζοντας το θεοφορικό όνομά του (από σύνθετο με το όνομα του Θεού Ατόν σε εκφραστικό της επαναφοράς του θεού Άμμωνα).

------------------------------------------------  

Οι Επιφανείς Ηγεμόνες της 18ης Δυναστείας της Αιγύπτου

Τούθμωσις Γ’ (1458-1425): ο μεγαλύτερος στρατηλάτης της Νέας Αυτοκρατορίας της Αιγύπτου βασίλευσε για 33 χρόνια, αφού πρώτα παρέμεινε παραμερισμένος από την θεία του, Φαραώ Χατσεπσούτ, επί μία εικοσαετία, και φυλασσόταν σε πτέρυγα του αχανούς ναϊκού συμπλέγματος του Καρνάκ από ιερείς φίλα προσκείμενους σε αυτόν και αντιπάλους του αμμωνικού πολυθεϊσμού. Και η Χατσεπσούτ, μία γυναίκα, για να καταφέρει να σταθεί ως φαραώ (κάτι το πρωτόφαντο για την έως τότε 1500ετή Ιστορία της Αιγύπτου) χρειάστηκε να επινοήσει, πρώτη στην Παγκόσμια Ιστορία, την θεωρία της Θεογαμίας κατά την οποία συνεύρεση του θεού με μία γυναίκα φέρνει στον κόσμο ένα ιερό τέκνο του θεού, κατόπιν άμωμης σύλληψης.

Αμενχοτέπ ΙΙ (1427-1397)

Ο ηρωϊκός Τούθμωσις Δ’ (1397-1388) υπήρξε ο στυλοβάτης της ανόδου του Ατενισμού και της μονοθεϊστικής ανεικονικής πίστης και δογματικής πριν από τον Αχενάτεν. Ακριβώς γι’ αυτό, οι πολυθεϊστές και ειδωλολάτρες ιερείς του αμμωνικού τριαδισμού βυσσοδομούσαν εναντίον του – κάτι το οποίο ενθυμούνταν καλώς οι μονοθεϊστές των χρόνων του Αχενάτεν τιμώντ;ας την μνήμη του Τούθμωση Δ’.

Τούθμωσις Δ’: ο μεγαλύτερος θεωρητικός του ανεικονικού μονοθεϊσμού πριν από τον Αχενάτεν

Αμενχοτέπ Γ’ (1388-1351): ο πατέρας του Αχενάτεν ήταν, αντίθετα από τον γιο του, ένας μεγάλος στρατηλάτης.

Αμενχοτέπ Γ’ και η βασιλομήτωρ Μουτεμούϊα, η οποία επηρέαζε καταστάσεις και εξελίξεις.

Αχενάτεν (1351-1334) και Νεφερτίτη

Αχενάτεν: τυπικό δείγμα ‘αμαρνικής’ τέχνης, η οποία έρχεται σε ρήξη με όλες τις συμβατικότητες, θεωρίες, αναλογίες, μέτρα και σταθμά της προ-αμαρνικής αρχαίας αιγυπτιακής τέχνης και επιβάλλει φυσιοκρατικά κριτήρια εναντίον της εξιδανικευτικής τελειομανίας η οποία κυριαρχούσε στην αρχαία αιγυπτιακή τέχνη επί 1500 χρόνια, επιβάλλοντας την απεικόνιση όχι του τι ‘ήταν’ αλλά του τι ‘θα έπρεπε να είναι’.

Νεφερτίτη: η ωραιότερη, τελειότερη και πλέον αριστουργηματική απεικόνιση γυναίκας στην Παγκόσμια Ιστορία της Τέχνης

Σμενκαρέ (1335-1334) και Μεριτατέν σε ένα τυπικό δείγμα αμαρνικής νατουραλιστικής τέχνης

Ο περίφημος χρυσός θρόνος του Τουταγχαμών (1332-1323) για τον Άλλο Κόσμο: απεικόνιση του γιου του Αχενάτεν με την σύζυγό του Άνχες ενπά Ατόν, η οποία υποχρεώθηκε να αλλάξει το όνομά της παράλληλα με τον βραχυκυκλωμένο από αμμωνικούς πολυθεϊστές φαραώ και σύζυγό της. Έτσι, αμφότεροι μετονομάσθηκαν σε Τουταγχαμών και Άνχες Εναμόν.

Τουταγχάτον και Άνχες ενπά Ατόν, όταν ακόμη όλα φαίνονταν υπέροχα!

Πίσω από την χρυσή νεκρική μάσκα του Τουταγχαμών κρύβεται μία πολύ ταραγμένη ιστορική περίοδος με σκαμπανεβάσματα πολύ πιο τραγικά από αυτά του 20ου αιώνα. Κρύβεται επίσης μία τρομερή κατάρα η οποία θα αφανίσει τους αντιπάλους του δολοφονημένου γιου του Αχενάτεν, οι οποίοι σήμερα φορούν την χριστιανική τους μάσκα στο Βατικανό.

-------------------------------------------------------------  

Τελευταία έμεινε η χήρα του Τουταγχαμών, Άνχες ενπά Ατόν, η οποία υποχρεώθηκε να μετονομασθεί σε Άνχες Εναμόν. Καθώς το μέλλον της προδιαγραφόταν ζοφερό (και τελικά παντρεύτηκε τον αμμωνικό πολυθεϊστή ιερέα του Άμμωνα Άυ για να εξαφανιστεί σύντομα μετά), η Άνχες ενπά Ατόν επήρε την πιο τολμηρή βασιλική απόφαση της Παγκόσμιας Ιστορίας: έγραψε μία επιστολή στον αυτοκράτορα των Χιττιτών, της μεγαλύτερης και ισχυρώτερης αντίπαλης χώρας, ζητώντας του να της στείλει ένα πρίγκηπα Χιττίτη για να παντρευθεί μαζί του και να παραμείνει έτσι στον θρόνο της Αιγύπτου με τον Χιττίτη σύζυγό της ως φαραωνικό σύζυγο.

 

Το γράμμα έχει σωθεί και ό,τι ακολουθεί είναι η απάντησή μου σε εξαιρετικό φίλο από την Θεσπρωτία ο οποίος με είχε ρωτήσει για τα καθέκαστα.

 

 

---------------------------------------------------------  

 

 

Φίλε μου,

Ελπίζω να είσαι καλά και λυπάμαι που καθυστέρησα αλλά υπάρχουν και προς άλλους οφειλόμενα ως υπολειπόμενα του 2020. Όπως λέω σε φίλους "εγώ μόλις τώρα αρχίζω να 'μπαίνω' στο 2021 σιγά-σιγά, εννοώντας τις απασχολήσεις μου.

 

Η δημοσίευση του γράμματος της Άνχες ενπά Ατόν είναι υπόθεση ενός κορυφαίου χιττιτολόγου ονόματι Hans Gustav Güterbock, ο οποίος ήταν γνωστός του χιττιτολόγου καθηγητή μου Emmanuel Laroche στον οποίο αφιέρωσα τον Άννωνα, και των δύο βασικών ασσυριολόγων καθηγητών μου Jean Bottéro και Paul Garelli. Λίγο πιο μεγάλος στα χρόνια από τον Bottéro, αλλά αρκετά αποτραβηγμένος ήδη το 1978 όταν τον πρωτο-άκουσα / πρωτο-έμαθα, αρχίζοντας τα μεταπτυχιακά μου στο Παρίσι. Ένα πολύ τραγικό και δυστυχισμένο άτομο που έγραψε ελάχιστα στις δυο τελευταίες δεκαετίες της ζωής του. Θα έλεγα τόσο δύστυχο όσο και η ίδια η Άνχες ενπά Ατόν, χήρα του Τουτανχατόν ο οποίος υποχρεώθηκε να μετονομασθεί σε Τουταγχαμών.

 

Θα πρέπει να έπεσα πάνω στην δημπσίευση του Güterbock στις αρχές του 1979, όταν ετοίμαζα το Μάστερ (Maîtrise) σε αιγυπτιολογία με τον Jean Leclant, ο οποίος τότε δεν είχε ακόμη εκλεγεί ισόβιος γραμματέας της Γαλλικής Ακαδημίας. Μου καρφώθηκε στο μυαλό η σκέψη ότι θα είχα κάποια σχέση με το θέμα, επειδή πρόσεξα και έκτοτε δεν ξέχασα ότι η δημοσίευση του γράμματος έγινε σε ένα από τα άρθρα μιας σειράς άρθρων του Γκύτερμποκ, το οποίο κυκλοφόρησε ακριβώς τις ημέρες που .... ήμουν έτοιμος να γεννηθώ – στα τέλη του Νοεμβρίου 1956!

 

Η ιστορία του γράμματος πολύ περιληπτικά είναι η εξής: δεν πρόκειται για την πινακίδα την οποία η ίδια η Άνχες ενπά Ατόν θα είχε στείλει, δραστηριοποιώντας τους πιο έμπιστους φαραωνικούς γραφείς και ταχυδρόμους της. Αυτό χάθηκε. Βεβαίως γνωρίζουμε ότι η διεθνής αλληλογραφία των τότε πολιτισμένων χωρών του κόσμου γινόταν αποκλειστικά σε ασσυροβαβυλωνιακά, τα οποία ήταν η πρώτη διεθνής γλώσσα και γραφή της Παγκόσμιας Ιστορίας. Μπορεί να ακούς συχνά την ονομασία 'ακκαδικά' αντί των 'ασσυροβαβυλωνιακών' αλλά αυτό είναι μία έντονα υπερβολική και αρχαϊστική προσέγγιση συγχρόνων ασσυριολόγων. Όντως η αρχική φάση των ασσυροβαβυλωνιακών ήταν τα ακκαδικά των μέσως της 3ης χιλιετίας πτεμ αλλά θα ήταν αστείο να αποκαλέσω τα κείμενα που αναταλλάσσονταν στα μέσα του 14ου αιώνα 'ακκαδικά': υπάρχουν ανάμεσα στς δύο στάδια της γλώσσας και της γραφής τόσες διαφορές όσες ανάμεσα στον Όμηρο και τον Σοφοκλή.

 

Η Χιττιτική Αυτοκρατορία στα χρόνια του Σουπιλουλιούμας Α’

Η αυτοκρατορική σφραγίδα του Σουπιλουλιούμας Α’

Η Χιττιτική Αυτοκρατορία στα χρόνια του Μουρσίλις Β‘

Όλες οι τότε μεγάλες και πολιτισμένες χώρες (από ανατολικά προς τα δυτικά: Ελάμ, Βαβυλώνα, Ασσυρία, το χουρριτικό βασίλειο Μιτάννι, τα χαναανικά βασίλεια και ιδιαίτερα η Ουγκαρίτ, η Χιττιτική Αυτοκρατορία, και η Αίγυπτος) διέθεταν γραφείς εξασκημένους τέλεια σε ασσυροβαβυλωνιακά, τα οποία ήταν μία επίσημη γλώσσα των Χιττιτών. Το πιο εντυπωσιακό φαινόμενο ήταν σίγουρα αυτό του μικρού 'ακαδημαϊκού' βασιλείου της Ουγκαρίτ (σήμερα Ρας Σάμρα/Ras Shamra), του οποίου οι γραφείς έγραφαν πάνω από 7-8 γλώσσες και γραφές, έχοντας εισαγάγει το πρώτο αμειγώς αλφαβητικό σύστημα γραφής (με σφηνοειδείς χαρακτήρες) στον κόσμο από το πρώτο μισό της 2ης προχριστιανικής χιλιετίας για την χαναανική γλώσσα τους. Αυτού του αλφαβήτου γραμμική αναπροσαρμογή είναι (μετά την καταστροφή της Ουγκαρίτ γύρω στο 1200 πτεμ) το φοινικικό αλφάβητο από το οποίο προέρχονται το αραμαϊκό, το αρχαίο εβραϊκό, το αρχαίο ελληνικό, το καρχηδονιακό, κοκ.

https://en.wikipedia.org/wiki/Ugarit

https://en.wikipedia.org/wiki/Ugaritic_texts

https://en.wikipedia.org/wiki/Ugaritic_alphabet

 

Το γράμμα της Άνχες ενπά Ατόν ως κείμενο εντός εισαγωγικών και η ιστορία της άφιξής του στους στρατιωτικούς και τους αυλικούς του Σουπιλουλιούμας Α' {προς τον οποίο είχε απευθυνθεί και του οποίου το όνομα σημαίνει κυριολεκτικά "ο άνθρωπος που έρχεται από την Ιερή Λίμνη" (όταν βλέπεις σε μεταγραφές αρχαίων ανατολικών γλωσσών š-, αυτό σημαίνει sh-: δηλαδή Šuppiluliumas γράφεται πιο σωστά Shuppiluliumas στα αγγλικά) δεδομένου ότι šuppi σημαίνει 'ιερή' και luli είναι η χιττιτική λέξη 'λίμνη' (ίδιο ινδοευρωπαϊκό θέμα με την ελληνική λέξη)} αναφέρονται στα Χρονικά του Σουπιλουλιούμας Α' τα οποία συνέταξε ο γιος και διάδοχός του Μουρσίλις Β'. Προσθέτω ότι η αφαίρεση του τελικού –ς από τα χιττιτικά ονόματα γίνεται λαθεμένα και λόγω 'απλοποίησης', αλλά είναι κάτι σαν να λες 'ο Όμηρο' αντί 'ο Όμηρος'.

 

Αν θέλεις να τα αποκαλέσεις λατινότροπα Res Gestae, όπως τα Res Gestae Divi Augusti που ανευρέθηκαν στην Άγκυρα της Τουρκίας, κάντο!  

https://ru.wikipedia.org/wiki/Res_gestae

https://ru.wikipedia.org/wiki/Деяния_божественного_Августа

https://en.wikipedia.org/wiki/Res_Gestae_Divi_Augusti

(όπως στις περισσότερες περιπτώσεις, η ρωσσική wikipedia είναι καλλίτερη, σωστότερη και προτιμώτερη από την αγγλική)

https://tei-c.org/activities/projects/autour-des-res-gestae-divi-augusti/

https://worddisk.com/wiki/Res_Gestae_Divi_Augusti/

https://worddisk.com/wiki/Monumentum_Ancyranum/

https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Augustus/Res_Gestae/home.html

 

Όπως αντιλαμβάνεσαι, στα λατινικά res gestæ σημαίνει 'επιτελεσμένα πράγματα' και αυτό είναι κάτι το πολύ κατώτερο της πρακτικής Ασσυρίων, Βαβυλωνίων και Αιγυπτίων αυτοκρατόρων, βασιλέων και φαραώ να δημοσιεύουν ανά έτος Χρονικά. Σημειώνω εδώ ότι στις σύγχρονες ανατολιστικές επιστήμες, αυτά ορίζονται ως Annals για τους Ασσύριους και τους Αιγύπτιους και ως Chronicles για τους Βαβυλώνιους. Ενδεικτικά:

https://en.wikipedia.org/wiki/Tiglath-Pileser_III

https://en.wikipedia.org/wiki/Annals_of_Thutmose_III

https://en.wikipedia.org/wiki/Nabonidus_Chronicle

https://en.wikipedia.org/wiki/Babylonian_Chronicles

https://www.livius.org/sources/content/mesopotamian-chronicles-content/bchp-12-seleucus-iii-chronicle/

 

Η πρακτική ανάμεσα στους Χιττίτες δεν ήταν τόσο συστηματοποιημένη όσο στην Μεσοποταμία και στην Κοιλάδα του Νείλου και γι' αυτό αρκετοί χιττιτολόγοι χρησιμοποιούν τον όρο Annals με κάποιο δισταγμό. Ενδεικτικά:

https://www.jstor.org/stable/3642903?seq=1

(O. R. Gurney, The Annals of Hattusilis III)

και

https://lrc.la.utexas.edu/eieol/hitol/50

 

Ουσιαστικά με τον Μουρσίλις Β' η Χιττιτική Αυτοκρατορία λειτουργεί ως 'αυτοκρατορία' και όχι απλό 'βασίλειο', αν συγρκίνουμε οργανωτικά και διοικητικά την Ανατολία με Μεσοποταμία και Αίγυπτο. Όπως και αν έχει το θέμα, η δημοσίευση του Γκύτερμποκ κλίνει προς την θέση 'Res Gestae', αν κρίνω από τους τίτλους της σειράς των άρθρων του: "The Deeds of Suppiluliuma as Told by His Son, Mursili II".

 

Με αυτό το email σου στέλνω το πρώτο από τα δύο άρθρα της σειράς (υπάρχουν και άλλα) που σε ενδιαφέρουν. Είναι αυτό το άρθρο:

The Deeds of Suppiluliuma as Told by His Son, Mursili II

Hans Gustav Güterbock

Journal of Cuneiform Studies Vol. 10, No. 2 (1956), pp. 41-68 (28 pages)

https://www.jstor.org/stable/1359041

 

Εδώ σε ενδιαφέρουν κυρίως οι σελίδες (αριθμημένα jpegs): 1, 2, 3, 7 ('seventh tablet'), 8 και 9. Σε μικρότερο βαθμό: 10 και 16. Αυτά είναι σε μεγάλο βαθμό εισαγωγικά, και το κείμενο το ίδιο σε ασσυροβαβυλωνιακά.

---------- Οι σελίδες του προαναφερμένου άρθρου του Γκύτερμποκ ---------  

----------------------------------------------------------------------------------------   

Με το δεύτερο (και πιο σημαντικό email) θα φτάσουμε στο κείμενο που σε ενδιαφέρει, το οποίο ο Γκύτερμποκ μεταγραμμάτισε και μετέφρασε στην επόμενη δημοσίευσή του – αυτήν που κυκλοφόρησε τις μέρες που γεννιόμουν (!!??!!??). Πρόκειται για το εξής:

The Deeds of Suppiluliuma as Told by His Son, Mursili II (Continued)

Hans Gustav Güterbock

Journal of Cuneiform Studies Vol. 10, No. 3 (1956), pp. 75-98 (24 pages)

https://www.jstor.org/stable/1359312

 

Εδώ σου προσθέτω μικρά εισαγωγικά διαβάσματα.

https://www.hethport.uni-wuerzburg.de/HPM/index.php

https://en.wikipedia.org/wiki/Hittites#Old_Kingdom

https://en.wikipedia.org/wiki/%C5%A0uppiluliuma_I

https://en.wikipedia.org/wiki/Mur%C5%A1ili_II

https://en.wikipedia.org/wiki/Ankhesenamun#Hittite_letters

https://en.wikipedia.org/wiki/Hans_Gustav_G%C3%BCterbock

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Akhenaten

https://en.wikipedia.org/wiki/Smenkhkare#Meritaten_as_successor_to_Smenkhkare

https://en.wikipedia.org/wiki/Neferneferuaten

https://en.wikipedia.org/wiki/Tutankhamun

 

Θα μπορούσα να σου στείλω και τις σελίδες του δεύτερου άρθρου επειδή δεν έχουν μεγάλο ηλεκτρονικό βάρος σε ΜΒ. Αλλά επειδή τις έχω αριθμημένες μέσα σε άλλο folder, θα τις μπέρδευες.

 

Εδώ σε ενδιαφέρουν κυρίως οι σελίδες (αριθμημένα jpegs): 16, 17, 18, 19, και αμέσως μετά αρχίζει το πιο ενδιαφέρον εδάφιο για σένα: 20 (σελ. 94 της δημοσίευσης στο JCS) και συνέχεια 21, 22, 23 και 24.

-- Η πρώτη και οι άλλες προαναφερμένες σελίδες του δεύτερου άρθρου του Γκύτερμποκ --

 

---------------------------------------------------------------------------------------- 

Πρέπει να αντιληφθείς ότι κάθε επιστημονική ανατολιστική δημοσίευση δεν είναι ποτέ απλά και μόνον κείμενο και μετάφραση, όπως συμβαίνει με λατινικά και αρχαία ελληνικά. Υπάρχει πάντοτε το κείμενο, ο μεταγραμματισμός του σε συμβατικούς λατινικούς χαρακτήρες, και η μετάφρασή του. Μη το μπερδεύεις με το βιβλίο μου περί τον Ουεναμούν: εκείνο δεν αποτελεί καθαυτό επιστημονική δημοσίευση αλλά ως επί το πλείστον εκλαϊκευτική δημοσίευση.

 

Μάλιστα στο βιβλίο μου εκείνο δεν δημοσίευσα το καθαυτό κείμενο σε ιερατικά αιγυπτιακά αλλά την μεταγραφή των ιερατικών σε ιερογλυφικά. Μία καθαυτό αιγυπτιολογική έκδοση θα περιλάμβανε τέσσερις επάλληλες γραμμές συνεχιζόμενες από την αρχή έως το τέλος του κειμένου: έτσι το κείμενο θα έτρεχε σε ιερατικά, ιερογλυφικά, μεταγραμματισμό και μετάφραση. Αλλά στην υπανάπτυκτη χώρα των Νοτιομπαλκάνιων κανιβάλων και ψευδοπανεπιστημίων κανένας αναγνώστης δεν θα αγόραζε κάτι τέτοιο και κανένας εκδότης δεν θα το δημοσίευε διότι ως βιολογικά κατώτερος δεν θα το καταλάβαινε: θα του φαίνονταν κινέζικα!

 

Τώρα στον μεταγραμματισμό του κειμένου του Μουρσίλις Β', θα δεις και κεφαλαία και πεζά λατινικά γράμματα. Αυτό θα σου φανεί περίεργο. Δεν υπήρχε κάτι στις επιστημονικές δημοσιεύσεις ασσυροβαβυλωνιακών κειμένων πριν από 100 χρόνια, όπως π.χ. στο τεράστιο τρίτομο έργο του Maximilian Streck με τα Χρονικά του Ασσουρμπανιπάλ (1916). Σχετικά:

https://de.wikipedia.org/wiki/Maximilian_Streck

https://de.wikisource.org/wiki/Maximilian_Streck

https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&reset=true&cqlMode=true&query=partOf%3D550137300&selectedCategory=any

https://www.sima-land.ru/5764153/kniga-assurbanipal-und-die-letzten-assyrischen-k-nige-bis-zum-untergange-ninivehs-maximilian-streck/

https://www.worldcat.org/title/assurbanipal-und-die-letzten-assyrischen-konige-bis-zum-untergange-ninivehs/oclc/2539411/editions?referer=di&editionsView=true

 

Αλλά αυτό, το οποίο βλέπεις στον μεταγραμματισμό του κειμένου του Μουρσίλις Β' με κεφαλαία και πεζά λατινικά γράμματα, άρχισε στην δεκαετία του 1930 και την ολοκλήρωση της αποκρυπτογράφησης των σουμεριακών, η οποία συνέβαλε στην βελτίωση της κατανόησης του τρόπου γραφής των Ασσυροβαβυλωνίων. Παλαιότερα, στον μεταγραμματισμό απέδιδαν (με ορισμένα όπως πάντα συμβατικώς αποδεκτά σαν και το προαναφερμένο š-/sh-) σημεία την καθαυτό φωνητική απόδοση του ασσυροβαβυλωνιακού κειμένου.

 

Όταν όμως έγιναν καλώς αντιληπτά και αναγνώσιμα τα σουμεριακά (τα οποία γλωσσολογικώς διαφέρουν από τα ασσυροβαβυλωνιακά τόσο όσο τα ελληνικά από τα κινεζικά), τότε βελτιώθηκε η γνώση μας για το πως οι Ασσυροβαβυλώνιοι, ή μάλλον πρώτα οι Ακκάδες προπάτορές του, χρησιμοποίησαν τα σουμεριακά για να γράψουν την δική τους, ιστορικώς αρχαιότερη σημιτική, γλώσσα. Οπότε, αυτά τα κεφαλαία που θα δεις είναι σουμερογράμματα χρησιμοποιημένα μέσα στο κατά τα λοιπά ασσυροβαβυλωνιακό κείμενο. Επειδή και αυτό θα σου φαίνεται δυσνόητο, θα σου το απλοποιήσω με ένα παράδειγμα.

 

Όταν οι Αρχαίοι Ασσύριοι του 1900 πτεμ έγραφαν το όνομα του βασιλιά τους Ιλού Σουμά, δεν έγραφαν με τα σφηνοειδή συλλαβογράμματά τους δύο ξεχωριστές συλλαβές ι-λου, αν και θα μπορούσαν κάλλιστα να κάνουν κάτι τέτοιο, αλλά έγραφαν ένα μόνο σφηνοειδές σημείο, το οποίο ήταν το σουμερόγραμμα ΝΤΙΝΓΚΙΡ, το οποίο στα σουμεριακά σήμαινε ό,τι δήλωνε το 'ιλού' στα ασσυροβαβυλωνιακά: 'Θεός'. Σημειωτέον ότι ιλού είναι η ασσυροβαβυλωνιακή λέξη από την οποία προέρχεται το αραβικό όνομα Αλλάχ: αλ ιλάχ ('ο Θεός').

https://en.wikipedia.org/wiki/Ilu-shuma

https://en.wikipedia.org/wiki/Dingir

 

Γράφοντας 'ΝΤΙΝΓΚΙΡ-σουμ-μα' και προφέροντας 'Ιλού Σουμά', οι Ασσύριοι πριν από σχεδόν 4000 χρόνια έκαναν ότι θα έκανες και συ, αν θέλοντας να πεις "φοράω στενά ρούχα στο Ασουάν", έγραφες το εξής: "4άω σ10ά ρούχα στο Ασ1".

 

Τότε σε ένα μεταγραμματισμό του κειμένου σου, θα έπρεπε να το αποδώσω ως εξής:

FOURάω σTENά ρούχα στο ΑσONE, δεδομένου ότι τα 4, 10 και 1 στην γραφή σου θα εξυπονοούσαν την προφορά των αριθμών αυτών στα αγγλικά.

 

Η συνήθεια αυτή των Ασσυροβαβυλωνίων έφθασε έως τα υστερώτερα χρόνια γραφής νέων βαβυλωνιακών τον πρώτο χριστιανικό αιώνα.

 

Υποθέτω ότι τόσο η δημοσίευση όσο και το μεταφρασμένο κείμενο θα σου δημιουργήσουν αρκετά ερωτήματα, αλλά σταματώ εδώ και μπορείς να μου γράψεις για όποια απορία έχεις. Μου θύμισες ότι είχα σχετικά γράψει για το θέμα αυτής της απίθανης πρότασης γάμου της δύσμοιρης Άνχες ενπά Ατόν στο εκτενές λήμμα 'Τουταγχαμών' το οποίο είχα δημοσιεύσει το 1989 στην Εγκυκλοπαίδεια Υδρία. Στην ίδια εγκυκλοπαίδεια θα σε εξοικειώσει με τις γραφές αυτές το λήμμα μου 'Σφηνοειδείς Γραφές', ένα από τα καλλίτερα κείμενά μου στα ελληνικά.

 

Αλλά η ιστορία αυτή, όσο και απίστευτη και αν φαίνεται, κρύβει πάρα πολλά μυστικά τα οποία δεν είχα αντιληφθεί τότε. Άλλωστε, όλοι προσπαθούν να τα κρύψουν!

 

Εννοείται ότι μπορείς να κάνεις δημόσια γνωστή αυτή την επιστολή μου και ενδεχομένως, αν μου το επιτρέψουν οι απασχολήσεις μου, να την δημοσιεύσω και εγώ.

 

Νάσαι πάντα καλά!

Σαμσαντίν